Hoe kan ik een Spaans fiscaal nummer aanvragen (NIE-nummer)

Wil je in Spanje een huis kopen, een bankrekening openen of er gaan werken? Dan kom je er niet onderuit: je hebt een NIE-nummer nodig. Dit Spaanse fiscale identificatienummer is eigenlijk onmisbaar voor vrijwel alle officiële handelingen als buitenlander in Spanje. Gelukkig is het aanvragen minder ingewikkeld dan je misschien denkt, al vraagt het wel wat papierwerk en geduld.

Wat is een NIE-nummer precies

Het NIE-nummer staat voor Número de Identificación de Extranjero en is jouw unieke fiscale identificatienummer in Spanje. Het bestaat uit een letter, zeven cijfers en nog een letter - bijvoorbeeld X1234567L. Dit nummer blijf je je hele leven houden, zelfs als je later de Spaanse nationaliteit aanneemt.

Zonder dit nummer kun je in Spanje eigenlijk niets officiëels regelen. Geen huis kopen, geen auto registreren, geen arbeidscontract tekenen - zelfs een telefoonabonnement afsluiten wordt lastig. Het is dus echt de eerste stap als je serieus overweegt om naar Spanje te emigreren.

Drie manieren om je NIE-nummer aan te vragen

Je hebt drie opties om aan je NIE-nummer te komen. Welke je kiest hangt af van waar je woont, hoeveel tijd je hebt en of je er zelf voor wilt zorgen of liever hulp inschakelt.

Persoonlijk aanvragen bij een Spaans politiebureau

Als je al in Spanje bent, kun je rechtstreeks naar een Oficina de Extranjería gaan - dat's een politiebureau dat vreemdelingenzaken behandelt. Je maakt een afspraak (heel belangrijk, want vrije inloop bestaat vaak niet), vult de formulieren in en betaalt de leges van €9,84.

Het voordeel is dat je direct contact hebt en vragen kunt stellen. Het nadeel? Je moet er vaak lang op wachten voordat je een afspraak krijgt, vooral in drukke gebieden zoals Barcelona of Valencia. Ik heb verhalen gehoord van mensen die maanden moesten wachten.

Via het Spaanse consulaat in Nederland

Ben je nog in Nederland? Dan kun je je NIE-nummer aanvragen via het Spaanse consulaat. Dit is eigenlijk best handig, want je hoeft niet speciaal naar Spanje om het te regelen. Je maakt een afspraak, levert dezelfde documenten in en het consulaat regelt de rest.

Het consulaat stuurt je het NIE-nummer per e-mail toe zodra het klaar is. Dit kan wel enkele weken duren, dus plan dit ruim van tevoren als je het nummer voor een specifieke datum nodig hebt.

Via een gemachtigde in Spanje

De derde optie is een notariële volmacht geven aan iemand in Spanje - meestal een advocaat of gestor - om het voor je te regelen. Dit is vooral handig bij vastgoedtransacties, omdat je advocaat dan meteen je NIE-nummer kan aanvragen terwijl hij de koopakte voorbereidt.

De kosten liggen tussen de €100 en €300 voor de dienstverlening, plus notariskosten. Het klinkt duur, maar het scheelt je een hoop gedoe en reistijd.

Welke documenten heb je nodig

Ongeacht welke route je kiest, je hebt altijd dezelfde basisdocumenten nodig. Zorg dat je alles compleet hebt, want één ontbrekend papiertje betekent dat je opnieuw mag beginnen.

Je hebt nodig: formulier EX-15 (ingevuld en ondertekend, soms in meerdere kopieën), formulier Modelo 790-012 om de leges van €9,84 te betalen, een geldig paspoort plus kopie, twee recente pasfoto's in kleur en een duidelijke vermelding waarom je het NIE-nummer nodig hebt.

Die laatste is belangrijker dan je denkt. "Voor de zekerheid" is geen geldige reden. Je moet concreet zijn: "voor de aankoop van een woning", "voor het aangaan van een arbeidscontract" of "voor het openen van een bankrekening". Wees specifiek, want de ambtenaar wil weten dat je het nummer echt nodig hebt.

De leges betalen - let hier goed op

Het betalen van de leges van €9,84 gaat via formulier Modelo 790-012. Dit lijkt simpel, maar er gaat regelmatig iets mis. Je moet naar een bank die overheidsbetalingen accepteert - niet alle banken doen dit.

Vul het formulier zorgvuldig in voordat je naar de bank gaat. Je hebt je persoonlijke gegevens nodig en de reden van je aanvraag. De bank stempelt het formulier na betaling, en dat gestempelde formulier neem je mee naar je afspraak. Zonder stempel wordt je aanvraag geweigerd.

Praktische tips uit de praktijk

Na jaren van verhalen van Nederlandse expats heb ik een paar gouden tips verzameld die je veel frustratie kunnen besparen. Ten eerste: maak altijd van tevoren een afspraak. Sommige kantoren hebben nog wel vrije inloop, maar dat wordt steeds zeldzamer.

Neem altijd meer kopieën mee dan je denkt nodig te hebben. Ambtenaren kunnen soms om extra kopieën vragen, en dan sta je daar. Ook belangrijk: je pasfoto's moeten echt voldoen aan de officiële eisen. Niet te oud, goede kwaliteit, juiste formaat. Ik ken iemand die werd weggestuurd omdat zijn foto's net iets te donker waren.

Als je gebruikmaakt van een gemachtigde, kies dan iemand met een goede reputatie. Er zijn helaas ook cowboys actief die veel beloven maar weinig waarmaken. Betrouwbare Nederlandse dienstverleners kun je vaak vinden via aanbevelingen van andere expats.

Wat als je het NIE-nummer hebt

Zodra je je NIE-nummer hebt, gaat er een wereld voor je open. Je kunt een bankrekening openen, contracten afsluiten en officiële zaken regelen. Bewaar het nummer goed - je hebt het constant nodig en het wijzigt nooit meer.

Een tip: maak meteen verschillende kopieën van je NIE-certificaat en bewaar ze op verschillende plekken. Spaanse bureaucratie vraagt vaak om kopieën, en het is handig als je er altijd een bij de hand hebt.

Veelgemaakte fouten vermijden

De meest voorkomende fout is te denken dat je het NIE-nummer pas nodig hebt als je definitief verhuist. Niets is minder waar - je hebt het al nodig voor de voorbereiding van je verhuizing. Wil je bijvoorbeeld een huis bezichtigen en serieus onderhandelen? Dan willen makelaars vaak je NIE-nummer zien als bewijs dat je het serieus meent.

Ook belangrijk: een NIE-nummer is niet hetzelfde als een verblijfsvergunning. Het NIE krijg je relatief makkelijk, maar als je langer dan drie maanden in Spanje wilt blijven, heb je aanvullende documenten nodig. Verwar deze twee niet - het zijn verschillende procedures.

Met je NIE-nummer op zak ben je goed voorbereid op je Spaanse avontuur. Het is weliswaar een bureaucratische horde, maar eenmaal genomen opent het alle deuren. En geloof me, als je eenmaal je eerste café con leche drinkt als officiële NIE-houder, voelt dat als een echte overwinning.

1. Kan ik het NIE-nummer ook volledig online aanvragen, of moet ik altijd persoonlijk verschijnen?

Een volledig online aanvraag zonder fysieke aanwezigheid is niet mogelijk. Je moet altijd:

- Zelf persoonlijk naar een Spaans politiebureau (Oficina de Extranjería)

- Via een gemachtigde in Spanje met notariële volmacht (waarbij je wel fysiek naar de notaris moet)

- Bij het Spaanse consulaat in Nederland (persoonlijke verschijning vereist)

Online diensten werken uitsluitend als gemachtigde en hebben altijd je handtekening/volmacht nodig.

2. Hoe lang duurt het voordat ik mijn NIE-nummer ontvang na de aanvraag?

De verwerkingstijd verschilt per aanvraagroute:

- Aanvraag in Spanje: 2-3 weken (afspraak maken kan maanden duren in grote steden)

- Via Spaans consulaat Nederland: 2-8 weken

- Via gemachtigde in Spanje: 1-4 weken na aanlevering documenten

Plan je aanvraag ruim van tevoren in.

3. Wat als ik mijn NIE-certificaat kwijt ben geraakt? Kan ik een duplicaat krijgen?

Ja, je kunt altijd een duplicaat aanvragen:

- In Spanje: Bij elk Oficina de Extranjería op vertoon van legitimatie

- In Nederland: Via het Spaanse consulaat (duurt enkele weken)

Je NIE-nummer verandert nooit. Bewaar altijd digitale en papieren kopieën op een veilige plek.

4. Is een NIE-nummer ook voldoende als bewijs van legaal verblijf in Spanje?

Nee, een NIE-nummer is géén verblijfsvergunning. Het is alleen een fiscaal identificatienummer voor praktische zaken zoals huizkoop en bankzaken.

Voor verblijf langer dan 90 dagen moet je je als EU-burger inschrijven als resident en krijg je een 'groen certificaat'. Het NIE-nummer is onderdeel van dit proces, maar niet voldoende op zichzelf.

5. Welke documenten moet ik concreet inleveren, en voldoet een kopie van mijn identiteitsbewijs of moet dit origineel zijn?

Standaard vereiste documenten:

- Formulier EX-15: ingevuld en ondertekend (origineel + 2 kopieën)

- Formulier Modelo 790-012: betaald en gestempeld (origineel + kopie)

- Paspoort/ID-kaart: origineel meenemen + kopie inleveren (alleen kopie is niet voldoende)

- Twee recente pasfoto's in kleur

- Motivatiedocument: waarom je het NIE nodig hebt (koopcontract, baanaanbod, etc.)

Neem altijd extra kopieën mee; ambtenaren vragen soms naar meer sets.